آفت و بیماری های گل ها و گیاهان

بدون شک گیاهان آپارتمانی از گیاهان فضای آزاد ظریفتر و نسبت به آفات و بیماری ها از حساسیت بیشتری برخوردارند. این مسئله که موطن تقربا تمامی گیاهان آپارتمانی مناطق گرمسیری است و این گیاهان در آب و هوای متفاوت با زادگاهشان دچار مشکل می شوند تنها ذلیل این حساسیت نیست بلکه آنها مجبور هستند در مناطقی که در اصل مخصوص انسان ها است زندگی کنند. هرگونه اشتباهی در نحوه نگهداری گیاه سبب می شود تا گیاه بیمار و در نتیحه بدمنظره شود.

یکی از اشتباهات رایج، قرار دادن گیاه در محیطی است که نور، گرما و آب آن بیش از حد زیاد و یا بیش از حد متراکم است. اگر از گیاهان آپارتمانی خود به خوبی مراقبت نکنید نه تنها مستقیم به آنها زیان رسانده اید بلکه آنها را نسبت به انواع آفات، انگلها، باکتری ها، قارچ ها و یا ویروس ها آسیب پذیر کرده اید. به خاطر داشته باشید که هنگام استفاده از آفت کش ها نه تنها انگل های مضر را از بین می برید بلکه به انسان ها و حیوانات خانگی( خصوصا ماهی ها، پرندگان و گربه ها) نیز صدمه می زنید.

هرگز از این آفت کش ها زمانی که در اتاق بسته است استفاده نکنید. اگر نمی توانید گیاه را داخل بالکن یا حیاط ببرید لااقل پنجره ای را باز بگذارید و کودکان را از آن محل دور کنید.

گیاهی که علائم بیماری در آن مشاهده شده است از دیگر گیاهان جدا کنید. همچنین گیاهانی را که دچار عفونت های ویروسی یا میکروبی شده اند بلافاصله از بین ببرید.

در اینجا به ذکر چند بیماری شایع گیاهان و منبع آنها، راه های مبارزه و علائم بیماری می پردازیم:

چنانچه گیاه به باکتری آلوده شود، پژمرده میگردد. رشد این گیاهان متوقف و روی بافت های آن ها، بر روی ریشه، ساقه، برگ ها یا گل ها دیده می شود. خم شدن و  زرد شدن برگ ها نیز نشان وجود باکتری بر روی گیاه است. اغلب (بگونیا) و انواع مختلف کاکتوس به این بیماری مبتلا می شوند.  استفاده از باکتری کش ها تنها به پیشگیری از بروز عفونت میکروبی در گیاهان کمک می کند. برای جلوگیری از عفونی شدن گیاه آن را در مکانی خشک و خوش هوا قرار دهید. گیاهان بیمار را بلافاصله از بین ببرید و هرگز از دانه یا قلمه های آن استفاده نکنید.

بیماری های قارچی نیز تاثیری مشابه عفونت های میکروبی بر روی گیاهان دارند. عامل این بیماری ها انگل ها نخ مانندی است که بر روی گیاه دیده می شود و پس از مدتی کوتاه به صورت لکه هایی درمی آید. قارچ ها هم بر روی ریشه گیاهان و هم بر روی قسمت هایی که در بالای زمین رشد می کنند تاثیر می گذارند. تنها راه مبارزه با قارچ ها پیشگیری از آنها است. گیاه را با استفاده از قارچ کش ها سمپاشی کنید و بلافاصله آن را از بین ببرید.

از بین شایع ترین عفونت های قارچی می توان سفیدک حقیقی و سفیدک آشکار را نام برد. حتی کارشناسان قادر نیستند این بیماری ها را که در هر دو آنها گردی نقره ای رنگ روی سطح گیاه را می پوشاند از یکدیگر تشخیص دهند. در سفیدک حقیقی در اثر کمبود نور و یا وجو نیتروژن بیش از اندازه در کود گیاه و سفیدک آشکار بر اثر رطوبت بیش از حد در هوا و خاک پدید می آیند.

سفیدک

گیاهانی که دارای پیاز، ساقه زیرزمینی و ریشه هوایی هستند در معرض ابتلا به گندیدگی ریشه قرار دارد. در اثر این بیماری، بر روی ریشه گیاه نقاطی تیره و تقریبا سیاه رنگ پدید می آید که بعد ها مرطوب و فاسد می شود این گیاهان پژمرده شده و می میرند.

گندیدگی ساقه که اغلب با قارچ گرفتگی اشتباه گرفته می شود بر اثر رطوبت بیش از حد و عموما تنها بر روی قسمت مرده گیاه پدید می آید. درصورتی که میزان عفونت گیاه کم باشد، برگ های خالدار آن را جدا بکَنید و سپس آن را با ترکیبات مس سمپاشی کنید. این عمل سبب می شود تا گیاه به زندگی خود ادامه دهد. این بیماری مختص (سیکلمن) و (بنفشه آفریقایی) است.

گاهی اوقات بر روی برگ های گیاهان آپارتمانی لکه هایی به چشم می خورد اما این لکه ها همیشه علامت بروز بیماری در گیاه نیست. این لکه ها اغلب بر اثر سوختگی ناشی از نور شدید آفتاب یا قطرات آب به وجود می آید. اما ممکن است دلیل آن عفونت های قارچی نیز باشد که تشخیص آن برای کارشناسان نیز مشکل است. قارچ های انگلی نقاطی تقریبا نارنجی رنگ را در زیر برگ های گیاه پدید می آورند که بعد ها این نقاط تبدیل به لکه هایی می شوند که نشان بیماری زنگ است. نقاط قرمز زیر سطح برگ ها و همچنین بر روی پیاز ها و ساقه گلها علامت سوختگی این گیاه است اما اگر بعد ها این نقاط سیاه شود گیاه مبتلا به بیماری شده است. در همه این موارد گیاه را با محلول مس و سولفور سمپاشی کنید و آن را از اتاق بیرون ببرید. زخم های روی ساقه گیاه خود به خود بهبود می یابد. بیماری های ویروسی که از طریق بقایای حیوانی درون خاک منتقل می شوند برای همه گیاهان خطر بزرگی محسوب می گردند. علائم این بیماری ها کاهش شدید رشد و تغییر عمده در رنگ گیاه است. برای درمان این بیماری راهی وجود ندارد اما برای پیشگیری از آسیب های بیشتر این گیاهان را به بیرون منزل ببرید و فورا بسوزانید.

از جمله بیماری های ویروسی می توان از تاخوردگی برگ، پیچیدگی برگ و بیماری موزائیک نام برد که در آن لکه های روشن و تیره بر روی برگ ها دیده می شود. تنها کاری که می توان درمورد بیماری های ویروسی انجام داد کنترل آفات گیاهی ناقل آنها است. این کار را با استفاده از حشره کش ها و یا با برداشتن آفت از روی گیاهان (با دست) انجام داد.

علاوه بر بیماری های فوق الذکر تعدادی از حشرات زیان آور به عنوان آفات گیاهی به گیاهان آپارتمانی حمله ور می شوند، از جمله:

1)آفات مکنده: این آفات با حمله به اندام های گیاهی مانند ساقه و ریشه و با مکیدن شیره گیاه سبب تضعیف و از بین رفتن گیاه می شوند مانند: مگس سفید، شته، کرم ریشه، عنکبوت قرمز و ...

شته

عنکبوت قرمز

2)آفاتی که از اجزای گیاهی تغذیه می کنند: مورچه ها، چوبخوارها، کرم های برخوار و نماتدها